တအာင္း(ပေလာင္)လူမ်ဳိးတို႔၏ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း
တအာင္း(ပေလာင္) လူမ်ဳိးတို႔သည္ ဤကမၻာေျမေပၚတြင္ ေရွးႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းကပင္ ရွင္သန္ တည္ရွိလာသည္ကို သမိုင္းအေထာက္အထား မ်ားစြာတြင္ ေတြ႔ရွိရသည္။ မြန္ဂိုလြိဳက္ လူမ်ဳိးႏြယ္ႀကီး မွ ၾသစၾသစ္ လူမ်ဳိး-ၾသစႀတိဳနီးရွန္းႏွင့္ ၾသစႀတိဳ ေအရွတစ္ ဘာသာစကားေျပာၾကေသာ မြန္-ခမာ မ်ဳိးႏြယ္စု ျဖစ္ေသာ တအန္းလူမ်ဳိးတို႔သည္ တရုတ္ျပည္ ယန္စီက်န္းျမစ္ဝွမ္း ေဒသတို႔တြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ လာခဲ့ၾကသည္။
ေျမာက္ပိုင္းလူမ်ဳိးမ်ား အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ တိုးဝင္လာျခင္းႏွင့္ စစ္ေဘးဒါဏ္တို႔ေၾကာင့္ ေတာင္ပိုင္းေဒသသို႔ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာ ေျပာင္းေရြ႔ေနထိုင္ လာခဲ့ၾကသည္။ ခရစ္ေတာ္မတိုင္မီ ဘီစီ တေထာင္ခန္႔ (ႏွစ္ေပါင္း သံုးေထာင္ေက်ာ္) ကပင္ မြန္-ခမာအႏြယ္ဝင္ မြန္၊ ဝ၊ ပေလာင္ လူမ်ဳိးတို႔သည္ တရုတ္ျပည္ ေတာင္ပိုင္း ယန္စီက်န္းေဒသမွ ေရႊလီျမစ္၊ တာပိန္ျမစ္၊ သံလြင္ျမစ္ႏွင့္ မဲေခါင္ျမစ္ေၾကာင္းမ်ား အတိုင္း ေရြ႔ေျပာင္းလာၾကၿပီး ထိုျမစ္ဝွမ္းမ်ား ေဒသမၽားတြင္ အေျခခၽေနထိုင္ လာခဲ့ၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ မႏုႆပညာရွင္တို႔က မြန္၊ ဝ၊ ပေလာင္ လူမၽိဳးတို႔သည္ ယခု ျမန္မာျပည္ ဟုေခၚဆို သတ္မွတ္ ထားသည့္ နယ္ေျမ ေဒသတြင္းသို႔ ပထမၪီးဆံုး အေျခခ်နထိုင္ေသာ မြန္-ခမာမ်ဳိးႏြယ္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု လက္ခံထားၾကသည္။
တအာင္း(ပေလာင္)လူမ်ဳိးႏွင့္ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးဟု အသိအမွတ္ျပဳႏိုင္မည့္ ဝိေသသလကၡဏာ
ကမၻာေပၚရွိ လူမ်ဳိးစုမၽားအေၾကာင္း ေလ့လာသည့္ မႏုႆလူမႈပညာရွင္မ်ား သတ္မွတ္ထားေသာ လူမ်ဳိး တမ်ဳိး ျဖစ္ေၾကာင္း အသိအမွတ္ျပဳႏိုင္မည့္ ဝိေသသလကၡဏာမ်ားမွာ-
- လူသားအုပ္စုအျဖစ္ စုစည္းမႈ (Racial Unity)
- ဘာသာစကား တူညီမႈအရ စုစည္းထားမႈ (Community of Language)
- ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းတူညီမႈ အရစုစည္းထားမႈ (Community of Culture and traditions)
- ေနထိုင္ရာ နယ္နိမိတ္စုစည္းမႈ (Geographic Unity)
- ဘံုအကၽိဳးစီးပြားတူညီမႈ (Common Interests)တို႔ ျဖစ္ပါသည္။
မိမိတို႔ တအန္းလူမ်ဳိးသည္ ထိုေဖာ္ျပပါ လူမၽိဳးတမၽိဳးအားအသိ အမွတ္ျပဳႏိုင္မည့္ လကၡဏာႏွင့္ ျပည့္စံု ကိုက္ညီေသာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိး ျဖစ္သည္။ တအန္းလူမ်ဳိးတြင္ မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားရွိၿပီး ထိုမ်ဳိးႏြယ္စုအားလံုးမွာ တအန္းလူမ်ဳိး အျဖစ္ ခံယူၾကသည္။ တအန္းလူမ်ဳိးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိမည္သည့္ လူမ်ဳိးတို႔၏ လက္ေအာက္ခံမ်ဳိးႏြယ္စု၊ မ်ဳိးႏြယ္စိပ္ တခုမဟုတ္ေပ။
လူမ်ဳိးႏြယ္ ဆင္းသက္မႈအရ မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ၊ ခမာ လူမ်ဳိးတို႔မွာ မြန္ခမာ မ်ဳိးႏြယ္မၽား ျဖစ္ၾကၿပီး တအန္း(ပေလာင္)လူမ်ဳိးးသည့္ သီးျခားလြတ္လပ္သည့္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး ျဖစ္သည္။
အမ်ဳိးသားေရး ဝိေသသလကၡဏာမၽား
ကမၻာႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္မၽားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မၽား သတ္မွတ္ထားသည့္ အမ်ဳိးသားေရး ဝိေသသ လကၡဏာမ်ားမွာ-
• တူညီေသာေနာက္ခံသမိုင္းေၾကာင္း (Political Background)
• ႏိုင္ငံေရးအသိႏိုးၾကားမွဳ (Political Awareness)
• ေနထိုင္ရာနယ္ေျမအပိုင္းအျခားတဆက္တည္းရွိျခင္း (Geographic Unity)
• တူညီေသာ ဘာသာစကား၊ စာေပႏွင့္ယဥ္ေကၽးမွဳ (Language and Culture) တို႔ျဖစ္ပါ သည္။
တအန္းလူမ်ဳိးတို႔သည္ နမ့္ဆန္၊ မန္တံု၊ နမ့္ခမ္း၊ မူဆယ္၊ ကြတ္ခိုင္၊ လားရွိဴး၊ သီေပါ၊ နမၼတူ၊ ေကၽာက္မဲ၊ မိုးမိတ္၊ မိုးကုတ္၊ မိုင္းလံု၊ မိုင္းရွဴး၊ မိုင္းကိုင္၊ ကေလာ အစရွိေသာၿမိဳ႔နယ္မ်ားတြင္ ေရွးႏွစ္ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာကတည္း ကပင္ ပ်ံ႔ႏွံ႔စြာ ေနထိုင္ၾကပါသည္။
တအန္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ နမ့္ဆန္၊ မန္တံု၊ နမ့္ခမ္း၊ မူစယ္အေရွ႔ေတာင္ျခမ္း၊ ကြတ္ခိုင္အေနာက္ျခမ္း၊ နမၼတူ အေနာက္ျခမ္း၊ ေက်ာက္မဲ အေနာက္ႏွင့္ ေျမာက္ျခမ္း၊ မိုးကုတ္အေရွ႔ျခမ္း၊ မိုးမိတ္အေရွ ႔ေတာင္ဘက္ျခမ္း တို႔တြင္ တဆက္တည္း ထိစပ္ေနထိုင္လ်က္ ရွိပါသည္။
တအန္းလူမ်ဳိးတြင္ ကတူရ္၊ ကြမ္ဟယ္၊ ေတာင္မ၊ ရူမိုင္း၊ ရူစိင္၊ ရူေကာ၊ ရူဂြါင္၊ ရူခု္ရ္၊ ထဲဝ္ရာည္(ရူပိုး)၊ ရူမိူင္၊ ရူမာဝ္၊ ရူေလာင္၊ ရူခူရ္၊ ရူလ်ဲငွ္၊ ရူေနာ့္၊ ရူၾဘာ္င္၊ ငြံန္ေရာတ္၊ ပန္နိမ္ စသျဖင့္ မ်ဳိးႏြယ္စု မ်ားစြာ ရွိေသာ္လည္း ဘာသာစကား၊ စာေပႏွင့္ ဓေလ့ထံုး ယဥ္္ေက်းမႈတို႔မွာ အတူတူပင္ ျဖစ္သည္။
တအန္းလူမၽိဳးတို႔သည္ ေအးခ်မ္းစြာသီးျခား၊ ေတာင္တန္း ကုန္းျပင္ျမင့္မ်ားအတြင္း လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲျခင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အဆက္ဆက္တို႔၏ ဖိႏွိပ္မႈႀကီးမားျခင္း အစရွိသည့္ အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ဘာသာစကားမွာ ေနရာေဒသႏွင့္ မ်ဳိးႏြယ္အလိုက္ အနည္းငယ္ ကြဲျပားသည္။
သို႔ ေသာ္ အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္၍ မရႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ ကြဲျပား ျခားနားျခင္း မရွိေခ်။
ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြား အဆက္ဆက္တို႔သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္းတေထာင္ေက်ာ္ ကတည္းကပင္ တအန္းလူမ်ဳိး တို႔ကို ေဆြစဥ္္ မ်ဳိးဆက္အရ အုပ္ခ်ဳပ္္ခဲ့ပါသည္။ တအန္းလူမၽိဳးတို႔၏ ေနာက္ဆံုးေစာ္ဘြားျဖစ္သည့္ ခြန္ပန္းစိန္သည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံႁဖစ္ထြန္း ေပၚေပါက္လာရန္ အဓိကအကၡရာက်သည့္ ပင္လံုစာခၽဳပ္ ခၽဳပ္ဆိုရာတြင္ ပါဝင္ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ေခါင္းေဆာင္တၪီး ျဖစ္သည္။
တအန္းလူမ်ဳိးတို႔ ေနထိုင္ရာ ေတာင္စဥ္ ေတာင္တန္းမ်ားကို ပိုင္စိုးသူ ေခတ္ေရစီးေၾကာင္း အျမင္ရွိသူ ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြားႀကီးသည္ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္တြင္ ေစာ္ဘြားအာဏာ စြန္႔လႊတ္ၿပီး ပေဒသရာဇ္ အုပ္ခၽဳပ္ေရး စံနစ္ကို အဆံုးသတ္ခဲ့ပါသည္။
တအန္းလူမ်ဳိးတို႔သည္ ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕မၽား ေတာင္ပိုင္နယ္အတြင္းသို႔ လာေရာက္သိမ္းပိုက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ခုခံကာကြယ္ခဲ့ၿပီး အျခားလူမၽိဳးမၽားႏွင့္ အတူ နယ္ခ်ဲ႔ေတာ္လွန္ေရး တိုက္ပြဲမ်ား ပူးေပါင္းဆင္ႏႊဲ ခဲ့ၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ ကာလတြင္လည္း ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြားႀကီး ဦးေဆာင္မႈ ေအာက္တြင္ ပါဝင္လိုက္ပါ ခဲ့သည္။ ေစာ္ဘြားၾကီး ခြန္ပန္းစိန္သည္ ျမန္မာျပည္၏ လြတ္လပ္ေရး မီးရွဴးတန္ေဆာင္ ဗိုလ္ခၽဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ လြတ္လပ္ေရး ၾကိဳးပမ္းမႈတြင္ တဘက္တလမ္းမွ ပါဝင္ပံ့ပိုး ကူညီခဲ့သည္။
အမ်ဳိးသားေရး လကၡဏာကို ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္ ႏိုင္ငံေရး နည္းလမ္းျဖင့္ လႈပ္ရွားရန္အတြက္ ပေလာင္အမ်ဳိးသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ၁၉၄၆ ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသာ္လည္း ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ဖ်က္သိမ္းခံခဲ့ရသည္။
ထိုေနာက္ တအန္း(ပေလာင္)အမ်ဳိးသား တို႔ကို ကာကြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္ တအာင္းမ်ဳိးခ်စ္္ လူငယ္မ်ား ႏွင့္ ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြားႏြယ္မ်ားက လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ကို ၾကိဳးပမ္း ဖြဲ႔စည္းခဲ့ ၾကပါသည္။
၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ ပေလာင္အမ်ဳိးသား တပ္ဖြဲ႔ တပ္ရင္း(၅)ႏွင့္ တပ္ရင္း(၆) တို႔ကိုဖြဲ႔စည္းခဲ့ျပီး လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို စတင္ခဲ့သည္။ ထိုမွတဖန္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္ ပေလာင္ျပည္နယ္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္အျဖစ္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး ပေလာင္ေတာင္ပိုင္ နယ္မ်ားကို ခုခံကာကြယ္ စိုးမိုးခဲ့သည္။ အေျခအေန အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့ျပီး ၂၀ဝ၅ ခုႏွစ္တြင္ အျပီးအပိုင္ လက္နက္ အပ္ခဲ့ရသည္။
ပေလာင္အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္သည္ ၁၉၉၀ ျပည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ နမ့္ဆန္ ႏွင့္ ကြတ္ခိုင္ နယ္တြင္ မဲအႏိုင္ရရွိခဲ့ျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ စစ္အုပ္စုတို႔က ထိုႏိုင္ငံေရးပါတီကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္သည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ တြင္ လည္း ယခင္ PSLA ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ား ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ တအန္း (ပေလာင္) အမ်ဳိးသားပါတီ TNP က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္ စုစုေပါင္း ၆ ဦး အသီးသီး အႏိုင္ရရွိခဲ့သည္။
တအန္းလူမ်ဳိးတို႔၏ ဘံုစာမူအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္အတြက္ တအာင္းစာေပကို အားလံုး၏ သေဘာ တူညီမႈျဖင့္ ႁပဳစုခ်မွတ္က်င့္သံုး ႏိုင္ခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းသံုးဆယ္ ေက်ာ္ျပီး ျဖစ္သည္။ ေတာင္ေပၚကုန္းျပင္ျမင့္တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ တအာင္း လူမၽိဳးတို႔သည္ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈ၊ ဘာသာေရး ပြဲလမ္းသဘင္ က်င္းပျခင္း၊ လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္း၊ နာေရး အခမ္းအနား က်င္းပျခင္း အစရွိသည့္ ဓေလ့ထံုးတမ္း ယဥ္ေက်းမႈတို႔မွာ တူညီၾက ပါသည္။ ထိုျပင္ တအန္းမ်ဳိးႏြယ္စု အသီးသီး၏ ရိုးရာပံုျပင္မၽား၊ လူမၽိဳးႏြယ္ဆင္းသက္လာပံု ပါးစပ္ရာဇဝင္တို႔မွာလည္း အမ်ားစု တူညီၾကပါသည္။
တအန္းစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈေကာ္မီတီသည္ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ကတည္းက ယေန႔အထိ တရားဝင္အဖြဲ႔အစည္း အျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ ဖြဲ႔စည္းထားျပီး စာေပႏွင့္ယဥ္ေကၽးမႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို တအာင္း လူမၽိဳးမၽားေနထိုင္ရာ ႃမိဳ႔နယ္ အသီးသီးတြင္ တက္ၾကြစြာ လႈပ္ရွားလွ်က္ရွိသည္။
ဤကဲ့သို႔ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ မိမိတို႔တအန္းလူမ်ဳိးကို အမၽိဳးသားေရး လကၡဏာႏွင့္ မျပည့္စံုေသးပါဟု မည္သူျငင္းႏိုင္ပါမည္နည္း။
PSLF/TNLA လက္စြဲစာအုပ္မွ ေကာက္ႏွဳတ္သည္။