ေရြးေကာက္ပြဲနဲ ႔မွားေနတဲ့ႏိုင္ငံေရးဗဴ်ဟာ

…………………………………………………….
၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို လာမဲ့ ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမယ္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ေၾကညာလိုက္ပါၿပီ။

ျပည္သူေတြ ဘယ္သူ႔ကိုမဲေပးၾကမလဲ။
ဘယ္ပါတီ မဲအမ်ားဆံုးရၿပီး အစိုးရဖြဲ႕ ႏိုင္မလဲ။
အစိုးရ ဖြဲ႕ႏိုင္ရင္ ဘာေျပာင္းလဲမႈေတြ ေဖာ္ေဆာင္လာႏိုင္မလဲ။

၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲကေနထြက္လာမဲ့ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ-
ျဖစ္ေနတဲ့ျပည္တြင္းစစ္တိုက္ပြဲေတြ ရပ္တန္႔ႏိုင္မလား။

ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခဳိ်းေဖာက္မႈရပ္တန္႔ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ႏိုင္မလဲ။

စီးပြားေရးတိုးတက္လာၿပီး အေျခခံလူတန္းစားေတြ ဘဝတိုးတက္လာနိုင္မလား။

တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး အားေကာင္းလာၿပီး အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္လာႏိုင္မလား။

အာဏာေတြကိုတဖက္သတ္ရယူထိန္းခဳ်ပ္ အခြင့္ထူးခံလူတန္းစားကို အကာအကြယ္ေပးေနတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ကို အမ်ားျပည္သူဆႏၵအတိုင္း ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲႏိုင္မလား။

စသျဖင့္ စသျဖင့္ ေမးခြန္းေတြ ေမးစရာပါ။
အဲ့ဒီေမးခြန္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကိုလည္း ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။

လူထုပါတီလို႔ေျပာတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အမိဳ်းသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခဳ်ပ္ NLD လည္း မဲႏိုင္ၿပီး အစိုးရ စိတ္တိုင္းက်ဖြဲ႕ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။

အားလံုး ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ နိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲ ဘယ္ေလာက္ထိ ဦးေဆာင္လုပ္ႏိုင္ခဲ့သလဲ။ ျပည္သူေတြဆႏၵအတိုင္း အေျပာင္းလဲကို မဦးေဆာင္ႏိုင္တာ ဘာေၾကာင့္လဲ။

အဓိက အတားအဆီးကဘာလဲ။

အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ
…………………………………………………….
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမူ (၆) ရပ္ အတိုင္းဆိုရင္ ဘယ္လိုအႏိုင္ရပါတီေတြရဲ႕ အစိုးရ ကမွ အမွန္တကယ္အပစ္ရပ္ၿပီး ေအာင္ျမင္တဲ့ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္နိုင္မွာမဟုတ္ပါ။

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕ သေဘာထားနဲ႔ တိုင္းရင္းသား EAOsေတြရဲ႕ရပ္တည္ခ်က္အၾကား နီးစပ္ေျပလည္လာေအာင္ ညွိနႈိင္းေစ့စပ္ေပးႏိုင္မဲ့ ၾသဇာအာဏာမဳိ်း ဘယ္ႏိုင္ငံေရးပါတီ မရွိႏိုင္ေသးပါ။

အစိုးရ မျဖစ္ခင္မွာ EAOs ေတြကို တႏိုင္ငံလံုးအပစ္ရပ္စာခဳ်ပ္ NCA အလ်င္စလို လက္မွတ္မေရးထိုးဖို႔ေျပာၿပီး အစိုးရျဖစ္လာေတာ့ NCA ထီးရိပ္ေအာက္ဝင္ဖို႔၊ ၂၁ ရာစုပင္လံုကိုတက္လာဖို႔ပဲ တသြင္သြင္ေျပာတတ္ၿပီး တကယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ဘာမွမယ္မယ္ရရမရွိတဲ့ NLD ျမန္မာအစိုးရဟာ စစ္ပြဲရပ္တန္႔ေရးအေျဖ မရွာႏိုင္ပါ။ စစ္ရာဇဝတ္မႈကဴ်းလြန္ေနတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ကို အကာအကြယ္ေပးတဲ့အျပင္ တိုင္းရင္းသားလူမဳိ်းေတြသတ္ျဖတ္ေနတာကိုလည္း ရြပ္ရြပ္ခၽြံခၽြံတိုက္ပြဲဝင္ေနတယ္ ဆိုၿပီး စစ္တပ္နဲ႔ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးေတြပဲ ဆက္တိုက္လုပ္ေနခဲ့ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ အာဏာရလာတဲ့ ငါးႏွစ္တာကာလအတြင္း ျပည္တြင္းစစ္ပြဲရပ္တန္႔ေရးအတြက္ တကယ္လက္ေတြ႕က်တဲ့ အလုပ္ေတြ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါ။

တဆက္တည္းမွာပဲ စစ္တပ္ရဲ႕အကဳိ်းစီးပြားကိုထိခိုက္လာရင္ ဒါမွမဟုတ္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကိုတကယ္ျပင္ဖို႔ တာဆူလာယင္ေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္က လုပ္ေနက်အတိုင္း ျပည္နယ္ေတြမွာ တိုက္ပြဲေဖာ္မွာျဖစ္တယ္။ ျပည္တြင္း ဆူပူမႈတခုခု ဖန္တီးမွာပါ။

ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး အဓိကခလုတ္က ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ မွာတည္ရွိေနပါတယ္။

စစ္ေဘးဒါဏ္ၾကာရွည္သင့္ၿပီး အဖက္ဖက္ ကန္႔သတ္မႈမ်ားလာတဲ့ EAOs ေတြလည္း အခ်င္းခ်င္းညီၫြတ္မႈ မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေသးပဲ ေရစုန္ေမ်ာလိုက္ပါတဲ့ ဗဴ်ဟာနဲ႔ တဝဲလည္လည္ျဖစ္ေနဆဲပါ။

မိမိရပ္တည္ခ်က္ေတြကို အမိဳ်းမိဳ်း ေလ်ာ့ခ်ေျပာင္းလဲၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ေျပလည္မႈရရွိေအာင္ႀကိဳးပမ္းေပမဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္က သူ႔အကဳိ်းစီးပြားရပ္တည္ခ်က္ ျပင္းလြန္းေနတာေၾကာင့္ ဆယ္စုႏွစ္တခုၾကာ လုပ္ခဲ့တဲ့ေဆြးေႏြးပြဲဟာ ရပ္တန္႔ေနပါၿပီ။

ေဆြးေႏြးပြဲမဆက္နိုင္ျခင္းရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲကတိုက္ပြဲျပင္းထန္ျခင္းပါ။ စစ္ပြဲျဖစ္ရာ တိုင္းရင္းသားေဒသမွာ ျပည္သူေတြ စစ္ေဘးဒဏ္အမဳိ်းမဳိ်း ထပ္သင့္ရပါအံုးမယ္။

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးခဳိ်းေဖာက္မႈ အမိဳ်းမိဳ်း ထပ္ထပ္ကဴ်းလြန္ မွာကေတာ့ တိုက္ပြဲရဲ႕ အကိဳ်းဆက္ပါပဲ။

စီးပြားေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး နဲ႔ အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈ
…………………………………………………….
ႏိုင္ငံက အေႂကြး (၁၁) ဘီလီယံေက်ာ္ေနတဲ့အခိ်န္မွာ စစ္ဗိုလ္ခဳ်ပ္ေတြ (၅၀) ေက်ာ္က ဘီလီယံနာျဖစ္ၿပီး ျပည္ပႏိုင္ငံ အသီးသီးမွာ ေငြေတြနည္းလမ္းအမိဳ်းမိဳ်း လႊဲေျပာင္းစုေဆာင္းထားၾကတယ္။

႐ိုးသားတယ္ဆိုတဲ့ လယ္ေတာႀကီးသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေတာင္ သမတကအနားယူၿပီးေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်မ္းသာဆံုး ဘီလီယံနာပုဂၢိဳလ္ျဖစ္တယ္လို႔ ဒီ ၂၀၂၀ မွာ Forbes မဂၢဇင္းက ထုတ္ေဖာ္ေျပာလာပါတယ္။

ႏိုင္ငံ့သယံဇာတဘတ္ဂ်တ္ေတြအားလံုးကို
ထင္သလိုခ်ယ္လွယ္ရယူထားၿပီး သူတို႔ေရးဆြဲတဲ့ဥပေဒေအာက္ကေန စီးပြားေရး လြတ္လပ္စြာယွဥ္ၿပိဳင္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ဘယ္လို္ေျပာေျပာ စစ္အသိုင္းအဝန္းနဲ႔ကင္းရင္ လက္ေတြ႕စီးပြားေရး တကယ္မလုပ္ႏိုင္ပါ။

ႏိုင္ငံရဲ႕ ဘ႑ာဘတ္ဂ်တ္နဲ႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ၉၀ ရာခိုင္နႈန္းေက်ာ္ဟာ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြလက္ထဲမွာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ရွိသမၽွၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွာ တပ္ကသိမ္းယူထားတဲ့ ေျမ ပမာဏအေျမာက္မ်ားေတြ႕ရမွာပါ။ အေျခခံလူထုေတြ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနတဲ့ေျမေတြကို ပံုစံအမိဳ်းမိဳ်းနဲ႔ သိမ္းယူတာေျကာင့္ ေဒသခံေတာင္သူေတြ ျပသနာအမဳိ်းမဳိ်းရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။

တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးလည္း စစ္တပ္ကဖ်က္ဆီးထားတဲ့ ျပည္ထဲေရးဌာနဟာ ျပစ္မႈထင္ရွားတဲ့ ဗစ္တိုးရီးယား လို သက္ငယ္မုဒိန္းမႈကို တရားမွ်တမႈ မေဖာ္ေဆာင္ဝံ့ေသးပါ။ ရဲမႉးခဳ်ပ္ ကိုယ္တိုင္ ကာမ ရယူ လာဘ္စားမႈ ထင္ရွားပါလ်က္နဲ႔ ထိေရာက္တဲ့ အေရးယူမႈ မလုပ္ႏိုင္ပါ။

အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ အစိုးရတာဝန္ရွိသူတခဳိ့်ကို အေရးယူမႈ ေတြလုပ္ေပမဲ့ တကယ္အႀကီးစား ခ်စားမႈေတြကို မထိရဲေသးပါ။

အစိုးရ ကိုယ္တိုင္က ေျမကြက္ေတြ၊ ကားေတြ သတ္မွတ္ေစ်းနဲ႔ ခ်ေပးေနတာဟာ လာဘ္စားမႈ နည္းလမ္းတခုပါ။

တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး အားနဲၿပီး ဝန္ထမ္းေတြ အက်င့္ပ်က္ခ်စားေနရင္ ႏိုင္ငံတကာက အႀကီးစားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ဘယ္လာဝံ့ပါမလဲ။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး
…………………………………………………….
အဖြဲ႕ခဳ်ပ္က ကြယ္လြန္သူ ဆရာႀကီးဦးဝင္းတင္ ေျပာခဲ့တဲ့ ျပင္-ဝင္ ဆိုတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ၿပီးမွ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ သင့္တဲ့ဗဴ်ဟာ မွန္ေနတယ္ဆိုတာ ပိုထင္ရွားလာပါတယ္။

၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေပးခဲ့တဲ့ -၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး- ဆိုတဲ့ ကတိကဝတ္ကို NLD မေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါ။ ေဖာ္ေဆာင္ရန္ႀကိဳးပမ္းမႈလည္း အားနဲေနတာေတြ႕ရပါတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲနီးမွ ႀကိဳးစားၾကည့္တဲ့သေဘာ လႊတ္ေတာ္မွာလုပ္ၾကည့္လိုက္တာ အားလံုးႀကိဳသိထားတဲ့အတိုင္း မေအာင္ျမင္တဲ့အျပင္ မဲခြဲဆုံးျဖတ္တဲ့ကိန္းဂဏန္းေတြ တြက္ခ်က္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ မျပင္ခ်င္သူေတြစာရင္းမွာ NLD အမတ္တခဳိ့်လည္းပါေနတာေတြ႕လိုက္ရတာပါပဲ။

ႏိုင္ငံေရးသုေတသီတခဳိ့် ေထာက္ျပသလို အစိုးရ ျဖစ္သြားသူမ်ားဟာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သြားၾကတာ လက္ရွိအေျခအေနက သက္ေသျပေနပါတယ္။

ဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး ဆိုတာ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း (၅၀) ထိေတာင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္ဖို႔ရန္စိတ္ကူးဖို႔ခက္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လံုျခံဳေရး အစစအရာရာကို စစ္ေခါင္းေဆာင္တစုက အခြင့္ထူးခံယူ ထိန္းခဳ်ပ္ထားတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ ေအာက္မွာ ဒီတိုင္းျပည္ ဘယ္လိုတိုးတက္ႏိုင္ပါ့မလဲ။

၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘာလုပ္မလဲ
…………………………………………………….
ဒီမိုကေရစီစနစ္ အရ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ တကယ္အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကေတာ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အကဳိ်းစီးပြား ေရရွည္ဆက္တည္တံ့ေစယံုမွတပါး အျခားအရာေတြ လူထုအားလံုးအတြက္ ေျပာင္းလဲမႈနဲလြန္းပါတယ္ ဆိုတာ ၂၀၁၀ နဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္စဥ္ေတြက သာဓကသက္ေသပါ။

ခု ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲလည္း ဒီအတိုင္းပဲျဖစ္လာမွာပါ။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေအာက္မွာ အားလံုးဟာ ကိုယ့္ပကတိရပ္တည္ခ်က္ေတြ ဖယ္ခြါခ်ပစ္လိုက္ရၿပီး စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ခ်ေပးတဲ့လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း လုပ္ရတာမဟုတ္လား။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေအာက္ဝင္ေရာက္လိုက္တာေၾကာင့္ –
တိုင္းျပည္တခုလံုးညီၫြတ္ၿပီး တကယ့္ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ ကို ဦးေဆာင္ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းႏိုင္မဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လိုေခါင္းေဆာင္ ကိုလက္လြတ္ဆံုးရွဴံးလိုက္ရတယ္။

တိုင္းရင္းသားလူနဲစုေတြနဲ႔ ျမန္မာ-ဗမာ ေခါင္းေဆာင္ေတြအၾကား ေပါင္းစပ္ဖို႔ခက္ခဲတဲ့မတူညီမႈ အက္ေျကာင္းပိုႀကီးက်ယ္ နက္ရွိုင္းလာတယ္။

ႏိုင္ငံရဲ႕ဘ႑ာေတြကိုနည္းအမိဳ်းမိဳ်းနဲ႔ ရယူႀကီးပြားေနတဲ့ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ တရားဝင္တည္ရွိမႈ သက္တမ္းပိုခိုင္ခန္႔လာတယ္။ ေနာက္ထပ္ ဆယ္စုႏွစ္တခုသာ ထက္ျဖတ္သန္းႏိုင္မယ္ဆိုရင္ျဖင့္ ဒီစစ္ေခါင္းေဆာင္အေပါင္းပါေတြရဲ႕ ကြယ္ဝမႈအရင္းခံအေၾကာင္းကို အားလံုးေမ့ေပ်ာက္ျပီး တရားဝင္ေရေပၚဆီလူတန္းစားေတြ အျပည့္အဝေကာင္းစားၾကပါေတာ့မယ္။

စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြေရးဆြဲထားတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေအာက္က ျဖစ္ေပၚလာမဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတိုင္းဟာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ေတြတရားဝင္ အာဏာရွိေရးကို တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစတဲ့ေဆာင္ရြက္ခ်က္သာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ထက္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး၊ တိုက္ဖ်က္ေရးကိုသာ ညီညီၫြတ္ညြတ္ ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လို႔ ရႈျမင္သံုးသပ္လိုက္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေအာက္မွာ
ပါတီေထာင္…
ေရြးေကာက္ပြဲဝင္…
လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္….စတဲ့ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ေတြ အာဏာသက္ဆိုးရွည္ေစမဲ့ ႏိုင္ငံေရးဗဴ်ဟာ အမွားကို ဆက္ကစားေနမယ္ ဆိုရင္ျဖင့္ ……….
ျပည္သူလူထုေတြ မ်က္ရည္ပင္လယ္ေတာမွာ ဆက္၍သာ ငိုေႂကြးေနရပါအံုးမယ္လို႔ သတိေပးတိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။

ဘုန္းေက်ာ္ (လက္ဖက္ေျမ)
၆/၇/၂၀၂၀