ဘာအကြက္ထပ္ေရႊ႕မလဲ… ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြ…
စတုတၳအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံ (ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ) ကို ၾသဂုတ္လမကုန္ခင္ က်င္းပမယ္လို႕ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံရံုး ဦးေဇာ္ေဌး က ၾသဂုတ္လ (၁) ရက္ေန႕မွာေျပာပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတြက္ သေဘာတူညီခ်က္ ၁၃ ခ်က္ရရွိထားတယ္လို႕ NRPC ဒုဥကၠ႒ ဦးထြန္းထြန္းဦး က ေျပာသလို ညႇိႏႈိင္းအစည္းအေဝးတက္တဲ့ NCA လက္မွတ္ထိုး ပအိုဝ္းအဖဲြ႕ေခါင္းေဆာင္ ခြန္ျမင့္ထြန္း ကေတာ့ ဒီတႀကိမ္ က်င္းပမဲ့ညီလာခံမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာထားတဲ့့ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ႏိုင္မဲ့ အေျခခံမူေတြ ကို ခ်မွတ္ႏိုင္ဖို႕ေမွ်ာ္လင့္တယ္လို႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံအတြက္ ေရွ႕ေျပးေလာ္ဘီလုပ္ထားပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့အႀကိမ္တုန္းကေလ့လာသူအျဖစ္တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ KNPP အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေရႊမ်ဳိးသန္႕ က – ဒီပံုစံအတိုင္း ဆက္သြားလို႕ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုညီလာခံ အခါတစ္ရာေခၚလည္း က်ေနာ္တို႕ တိုင္းျပည္က ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႕ – သူ႕အျမင္ကို ဒဲ့ေျပာလိုက္တာေတြ႕ရပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ (၅) ႏွစ္တာသက္တမ္းအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္း မယ္မယ္ရရအလုပ္ျပဖို႕က ဘာမွမေရရာတဲ့ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ (၂၁ ရာစုပင္လံု) က်င္းပတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သံုးႀကိမ္က်င္းပႏို္င္ခဲ့တာ သေဘာတူညီခ်က္ (၃၇+၁၄=၅၁) ခ်က္ ရရွိထားၿပီး ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ တႏွစ္လံုး အဲဒီညီလာခံကို ဆက္က်င္းပဖို႕လုပ္ေပမဲ့ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ မျဖစ္ခဲ့ပါ။
၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္မီ အစိုးရသက္တမ္းလက္က်န္ကာလအတြင္း စတုတၳအႀကိမ္ ထပ္က်င္းပႏိုင္ဖို႕ ျပင္ဆင္တာျဖစ္ပါတယ္။
NLD အစိုးရသက္တမ္းလက္က်န္ကာလအတြင္း ထပ္လုပ္မဲ့ ဒီ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံဟာ အရင္ကထက္ ထူးၿပီး ဘာေတြလုပ္ႏိုင္မလဲ။ ဘာရလာဒ္ထြက္လာႏိုင္မလဲ။
စတုတၳအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဘာထပ္ဦးေဆာင္ႏိုင္မလဲ။
တပ္ခ်ဳပ္ႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္နဲ႕ ျမန္မာစစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကေကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ NLD အစိုးရကို ဘယ္ေလာက္လုပ္ခြင့္ျပဳမလဲ။ အေလ်ာ့အတင္းမရွိတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမူ (၆) ရပ္ နဲ႕ ဘယ္လိုမွ ေရွ႕မတိုးႏိုင္တာ ဘယ္သူကဘယ္လိုေဖာက္ထြက္ႏိုင္မလဲ။
၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံက်င္းပတိုင္း တိုင္းရင္းသားေဒသဖက္ ျမန္မာစစ္တပ္ေတြ အရင္ကထက္ ထိုးစစ္လႈပ္ရွားမႈေတြပိုလုပ္လို႕ တိုက္ပဲြေတြျပင္းထန္ခဲ့တာ သံုးႀကိမ္စလံုး ပံုမွန္ပါ။ ေနျပည္ေတာ္ မွာလုပ္တဲ့ ၂၁ ရာစု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံကို တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ လက္နက္ႀကီးေပါင္းစံုနဲ႕ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံသား ေတြကို စုပံုထုရင္း ျမန္မာစစ္တပ္က ႀကိဳဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျမည္သံဟာ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ရန္လိုတဲ့ လက္နက္ႀကီးသံေတြနဲ႕ သာ ဆူညံေနခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
အခုလည္း ရခိုင္ျပည္ဖက္မွာ ေန႕တိုင္းတိုက္ပဲြျပင္းထန္ေနတဲ့ၾကားက စတုတၳအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံ က်င္းပမယ့္အသံေပးလိုက္တာနဲ႕ မႏၱေလး-ေက်ာက္မဲ-သီေပါ-လားရႈိး-ကြတ္ခိုင္-မူဆယ္ အာရွလမ္းမႀကီးေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ စစ္ကားေတြ အုပ္စုလိုက္ေနရာျဖန္႕က်က္ၿပီး ရာဂဏာန္းေက်ာ္တက္လာတာေတြ႕ရတယ္။
၃ ရက္ၾသဂုတ္လမွာ မူဆယ္-နမ့္ခမ္းၾကား တရုတ္နယ္စပ္မွာပုန္းခိုေနတဲ့ RCSS ကို လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႕ထုၿပီး စစ္သံေပးပါတယ္။
သီေပါ-နမၼတူ-လားရႈိး ၾကား တအာင္းတပ္မေတာ္ရဲ႕ တပ္မဟာ(၄) ေဒသမွာ မိုင္းဆတ္-စကခ(၁၄) တက္လာၿပီး ထပ္ျဖည့္ ေနရာယူပါတယ္။ နမ့္ဆန္-သီေပါၾကား သံုးရင္းတဗ်ဴဟာ၊ လားရႈိး-နမၼတူၾကား သံုးရင္းတဗ်ဴဟာနဲ႕ နမၼတူမွာ တပ္မမွဴးကို္ယ္တိုင္ တပ္ရင္းႏွစ္ရင္းနဲ႕ ၾသဂုတ္လ ၃-၄-၅ ရက္တိုအတြင္းျဖန္႔က်က္လာတာျဖစ္တယ္။
တန္႕ယန္းၿမိဳ႕နယ္ဖက္မွာလည္း ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ တပ္မ (၂၂) တပ္ဖဲြ႕ေတြ ၾသဂုတ္လ ပထမပတ္အတြင္း ဗ်ဴဟာစစ္ေၾကာင္း သံုးေၾကာင္းျဖန္႕ခဲြဝင္ေရာက္လႈပ္ရွားလာတာေတြ႕ရပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ဘယ္ေနရာေတြထပ္တက္လာမလဲ ထပ္ျဖန္႕လာမလဲေစာင့္ၾကည့္ရပါအံုးမယ္။
စတုတၳအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံရဲ႕ ၿငိမ္ခ်မ္းေရးအတြက္ ရွမ္း/ေျမာက္ေဒသမွာ ျမန္မာစစ္တပ္ လက္နက္ႀကီးသံ စတင္လာပါၿပီ။
ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ရတာလဲ။ ျမန္မာစစ္တပ္ကဘာရည္ရြယ္ခ်က္ထားၿပီးလုပ္သလဲ။ လက္ရွိသြားေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းကို သက္ဆိုင္ရာအဖဲြ႕အစည္းေတြ ေသခ်ာဆန္းစစ္ၿပီးသံုးသပ္သင့္ပါတယ္။
NCA လက္မွတ္မထိုးအဖဲြ႕မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈအလားအလာ
ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ NRPC နဲ႕ မဟာမိတ္(၄)ဖဲြ႕ (AA,KIA,MNDAA,TNLA) အၾကား ၂၀၁၉ ခုႏွစ္မွာ ေတြ႕ဆံုမႈ မ်ားခဲ့ပါတယ္။ ကူမင္း၊ မူဆယ္၊ က်ဳိင္းတံု-၁၊ က်ဳိင္းတံု-၂ ေဆြးေႏြးပဲြလုပ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၉ ဒီဇင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႕ တရုတ္ႏိုင္ငံ ကူမင္းၿမိဳ႕မွာ ေနာက္ဆံုးတႀကိမ္ထပ္ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၉ ခုႏွစ္တခုလံုးရဲ႕ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈရလာဒ္အားလံုးဟာ ေရေပၚအရုပ္ေရးတဲ့လုပ္ရပ္ေတြတာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာ ၁၅ ရက္ အလြတ္ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ႏွစ္ဖက္အျပန္အလွန္ညိႇႏႈိင္းေနတဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္မွာ ထည့္မဲ့အခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ ႏွစ္ဖက္လံုးရဲ႕အျပန္အလွန္အဆိုျပဳခ်က္ကို ႏွစ္ဖက္စလံုးက အျပန္အလွန္သေဘာမတူႏိုင္ေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္သြားၿပီး ဘယ္လိုေတြဆက္လုပ္မလဲဆိုတာ ႏွစ္ဖက္စလံုးက သက္ဆိုင္ရာမိမိအဖဲြ႕အစည္းေတြမွာျပန္လည္တင္ျပၿပီး တိုင္ပင္ခ်ိတ္ဆက္ၾကဖို႕အဆင့္သာ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။
၂၀၂၀ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ (သို႕)မတ္လ ေလာက္မွာျပန္ေတြ႕ၾကဖို႕ျပင္ခဲ့ၾကေပမဲ့ ကိုရိုနာ COVID-19 ေၾကာင့္ ေတြ႕ဆံုမဲ့ေနရာအခက္အခဲျဖစ္လာပါတယ္။ ကိုရိုနာကပ္ဆိုက္လို႕ ေတြ႕ဆံုဖို႕ခက္ခဲေနတဲ့ၾကားက မတ္လ (၂၃) ရက္ေန႕မွာ ရကၡိဳင္တပ္ေတာ္ AA ကို ျမန္မာအစိုးရက အၾကမ္းဖက္အဖဲြ႕နဲ႕ မတရားအသင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာလိုက္ေတာ့ ေတြ႕ဆံုဖို႕လမ္းေၾကာင္းပိုေဝးကြာခဲ့ပါတယ္။
ဇြန္လဆန္းမွာေတာ့ (၄) ဖဲြ႕နဲ႕ က်ဳိင္းတံု၊ ျမစ္ႀကီးနား ျမန္မာျပည္တြင္းတေနရာရာမွာေတြ႕ဆံုဖို႕နဲ႕ မေတြ႕ႏိုင္ရင္လည္း Online Meeting လုပ္ဖို႕ NRPC ကညိႇႏႈိင္း လာခဲ့ပါတယ္။ ကိုဗစ္ကာလ ခရီးသြားဖို႕ ခက္ခဲၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံကလည္းခရီးသြားလာေရးအတြက္လံုၿခံဳေရးအကူအညီ မေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ ေတြ႕ဆံုဖို႕ အခက္အခဲျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္မွာ တိုက္ပဲြေတြေန႕စဥ္ျပင္းထန္ေနခ်ိန္မွာ (၄) ဖဲြ႕နဲ႕ NRPC တို႕ Online Meeting လုပ္ဖို႕ ကလည္း ဘယ္လိုမွ လက္ေတြ႕မက်ႏိုင္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္ေတြ႕ဆံုမႈမလုပ္ႏိုင္ေပမဲ့ ႀကိဳတင္ညိႇႏႈိင္းဖို႕ျဖစ္ႏိုင္တာကို စာေရးၿပီး အျပန္အလွန္ညိႇႏႈိင္းဖို႕ (၄) ဖဲြ႕ကအဆိုျပဳၿပီး ဇြန္လတတိယပတ္မွာ စာေရးၿပီး စတင္ညိႇႏႈိင္းခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ NRPC နဲ႕ KIO အၾကား Online Meeting လုပ္ၾကတယ္လို႕သိရပါတယ္။
ဇူလိုင္လ(၇) ရက္ေန႕မွာေတာ့ NRPC က စာျပန္လာပါတယ္။ မူဆယ္-က်ဳိင္းတံု ေဆြးေႏြးပဲြေတြမွာ (၄)ဖဲြ႕က အဆိုျပဳခဲ့တဲ့ အပစ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္စာခ်ဳပ္မွာထည့္သြင္းမဲ့အခ်က္ေတြကို NRPC က လက္မခံ ႏိုင္တာ ကူမင္းေဆြးေႏြးပဲြကတည္းက ေျပာထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႕ ယခုလည္းထိုကဲ့သို႕ရပ္တည္ေနေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။
NRPC ျဖစ္ေစခ်င္တာကေတာ့ …
(၁) ယာယီ/ပဏာမ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ စတင္လက္မွတ္ထိုးမယ္။
(၂) Bilateral အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္အတြက္ တဖဲြ႕ခ်င္းနဲ႕ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမယ္။ သေဘာတူညီမႈရရင္ လက္မွတ္ထိုးမယ္။
(၃) NCA လက္မွတ္ထိုးေရးအတြက္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးၿပီးရင္ လက္မွတ္ထိုးမယ္။ ဆိုၿပီး အေၾကာင္းျပန္လာပါတယ္။
AA, KIA, MNDAA, TNLA (၄) ဖဲြ႕ကလည္း …
(၁) ႀကိဳတင္ကန္႕သတ္ခ်က္မပါတဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္/ေၾကညာခ်က္ကို အားလံုးအတူလုပ္ၾကမယ္။
(၂) Bilateral အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္အတြက္ တဖဲြ႕ခ်င္းနဲ႕ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးမယ္။ တဖဲြ႕ခ်င္းနဲ႕ NRPC ေတြ႕ဆံုရာမွာ က်န္(၃)ဖဲြ႕ ကသက္ေသအျဖစ္လိုက္ပါၿပီး အားလံုးအၾကား ေဆြးေႏြးသေဘာတူညီမႈရရင္ (၄)ဖဲြ႕စလံုး တခ်ိန္တည္း၊ တေနရာတည္း၊ တၿပိဳင္တည္း အတူတကြလက္မွတ္ထိုးမယ္။
(၃) NCA စာခ်ဳပ္လိုက္ပါႏိုင္ေရးအတြက္ FPNCC အဖဲြ႕နဲ႕အတူေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမယ္- ဆိုၿပီး ေနာက္ဆံုးအေၾကာင္းျပန္ ထားပါတယ္။
NCA လက္မွတ္မထိုးအဖဲြ႕ေတြနဲ႕ ျမန္မာအစိုးရ/ျမန္မာစစ္တပ္အၾကား ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈနဲ႕ အျပန္အလွန္ ခ်ိတ္ဆက္မႈ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနပါ။
NCA စာခ်ဳပ္လက္မွတ္မထိုး အဖဲြ႕ေတြနဲ႕ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈ မတိုးတက္ႏိုင္တဲ့ခ်ိန္မွာ က်န္ EAOs အဖဲြ႕ေတြနဲ႕ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္ကိုတကယ္ရပ္တန္႕ၿပီး ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး အမွန္တည္ေဆာက္ဖို႕လည္း ျမန္မာအစိုးရမွာ အမွန္တကယ္စိတ္ဆႏၵမရွိပါ။
တပ္မေတာ္ မူ(၆) ရပ္ကေန ဖယ္ခြာလို႕မရပဲ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ NRPC ကို သိၾကားမင္း ဆင္းလာၿပီး လာကူေပးရင္ေတာင္ ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက အလုပ္ျဖစ္ႏိုင္မဲ့အေရြ႕ မျမင္မိေသးပါဘူး။
NCA လက္မွတ္မထိုးအဖဲြ႕မ်ားႏွင့္ တိုက္ပဲြအလားအလာ
AA, KIA, KNPP, MNDAA, NDAA, SSPP, TNLA, UWSA စတဲ့ NCA လက္မွတ္မထိုး (၈) ဖဲြ႕မွာ ညီေနာင္မဟာမိတ္(၃)ဖဲြ႕ျဖစ္တဲ့ AA, MNDAA, TNLA တို႕နဲ႕ အဓိကတိုက္ပဲြျဖစ္ပြားေနပါတယ္။ KIA နဲ႕ေတာ့ ၾကာၾကာတခါျဖစ္တာေတြ႕ရၿပီး၊ ၂၀၂၀ မွာဆိုရင္ SSPP နဲ႕ျမန္မာစစ္တပ္ထိေတြ႕မႈ မရွိေသးပါ။
ဒီ ၂၀၂၀ ႏွစ္ပိုင္းအတြင္းထဲမွာ AA နဲ႕ တိုက္ပဲြ (၃၅၀) ေက်ာ္၊ TNLA နဲ႕ တိုက္ပဲြအႀကိမ္ (၁၀၀) ေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ဆက္လက္ျပင္းထန္မဲ့အရိပ္လကၡဏာေတြရွိေနပါတယ္။
ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ ညီေနာင္မဟာမိတ္(၃)ဖဲြ႕ အသီးသီးက ၾသဂုတ္လ(၃၁)ရက္ထိ တဖက္သတ္အပစ္ရပ္ဆိုင္း တယ္လို႕ ေၾကညာထားေပမဲ့ လက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ ရခိုင္ျပည္မွာတိုက္ပဲြေတြ ေန႕စဥ္ရက္ဆက္ျဖစ္ေန ပါတယ္။ ရပ္တန္႕ႏိုင္မဲ့ပံုလည္းမရွိေသးပါ။
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဟာ ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္နဲ႕ ရခိုင္လူထုကို သဲႀကီးမဲႀကီးေခ်မႈန္းတိုက္ခိုက္ေနတာ တႏွစ္ေက်ာ္လာ ပါၿပီ။ ျမန္မာစစ္တပ္ရွိသမွ် တပ္မ (၁၁၊ ၂၂၊ ၃၃၊ ၄၄၊ ၅၅၊ ၆၆၊ ၇၇၊ ၈၈၊ ၉၉၊ ၁၀၁) နဲ႕တိုင္းလက္ေအာက္ခံေတြ ထဲက စကခ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ရခိုင္ျပည္ဆီ အလွည့္က်ပို႕ ထိုးစစ္ဆင္တယ္။ ရခိုင္မွာရွိတဲ့ ေရတပ္၊ ရဲတပ္ဖဲြ႕နဲ႕ အခ်ဳိ႕တိုင္းရင္းသားနယ္ျခားေစာင့္တပ္ေတြအပါအဝင္ အင္အားျဖည့္ ေခ်မႈန္းေရးလုပ္တယ္။ လက္နက္ႀကီး အေျမႇာက္တပ္ဖဲြ႕ေတြအျပင္ ေလေၾကာင္းတပ္ဖဲြ႕ေတြပါ လိုအပ္သလိုအင္အားသံုးေနပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္အလယ္ပိုင္း၊ ေျမာက္ပိုင္းက ရခိုင္ျပည္သူေတြ၊ ခ်င္းျပည္ ပလက္ဝေဒသကျပည္သူေတြဟာ စစ္ေဘးဒဏ္ကိုအလူးအလဲခံေနၾကရၿပီး တိုက္ပဲြစစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ၊ ဒုကၡိတျဖစ္သူ အေရအတြက္ ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ်တိုးလာေနပါတယ္။ ေအေအတပ္ဖဲြ႕ေတြခိုေအာင္းတယ္လို႕အေၾကာင္းျပၿပီး ရခိုင္ရြာေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာကို မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးေနပါတယ္။
အခု စတုတၳအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံ လုပ္မယ္လို႕ေျပာေနတဲ့ကာလတိုအတြင္းမွာပဲ တပ္မ (၂၂၊ ၈၈) နဲ႕ စကခ (၁၄) ကို ရွမ္းေျမာက္ဖက္ျပန္ပို႕ၿပီး လႈပ္ရွားလာပါတယ္။ တအာင္းတပ္မေတာ္အေျခခ်တဲ့ေဒသ (ရွမ္းေျမာက္) မွာ ေဒသခံ ရမခ တိုင္းတပ္မ်ားအျပင္ (၁၀၁၊ ၂၂၊ ၈၈၊ ၉၉) နဲ႕ စကခ (၇၊ ၁၄) တို႕ စုေပါင္းေျခရႈပ္လာတာဟာ တိုက္ပဲြကို လိုအပ္သလို ျပင္းထန္ေအာင္ဖန္တီးမဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ကာလရွည္ၾကာအစီအမံျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေသနတ္သံတိတ္မယ္ မတိတ္ဘူး ဆိုတဲ့ ဖဲခ်ပ္ဟာ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ လက္ထဲမွာသာရွိတဲ့ စစ္ပဲြဂ်ဳိကာဖဲခ်ပ္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
လတ္တေလာ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးမိုးေလဝသ အေျခအေနကေတာ့ တိုက္ပဲြျပင္းထန္မဲ့အလားအလာ မ်ားေနပါတယ္။
NCA လက္မွတ္ထိုးအဖဲြ႕မ်ားႏွင့္ တိုက္ပဲြအလားအလာ
NCA လက္မွတ္ထိုးၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းကေန ယေန႕ကာလအထိ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ ထိေတြ႕မႈ တိုက္ပဲြအႀကိမ္ (၁၀၀) ေက်ာ္ျဖစ္ခဲ့တာကေတာ့ KNU/KNLA နဲ႕ RCSS/SSA အဖဲြ႕ေတြျဖစ္ပါတယ္။ နယ္ေျမေက်ာ္မႈ၊ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး၊ စည္းရံုးေရး စသျဖင့္အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ တိုက္ပဲြျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားတိုင္းလည္း NCA စာခ်ဳပ္ပါ ပူးတဲြညိႇႏႈိင္းေျဖရွင္းမဲ့ အလုပ္အဖဲြ႕က ေၾကလည္ေအာင္မေျဖရွင္း ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္းပဲ လက္မွတ္မထိုးခင္ကတည္းက အပစ္ရပ္ပူးတဲြေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ ရဲ႕ စုဖဲြ႕မႈနဲ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ လက္ေတြ႕အလုပ္မျဖစ္ႏိုင္လို႕ ျပင္ဖို႕လိုမယ္ဆုိတာ ေထာက္ျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ NRPC ထဲကပုဂၢိဳလ္ေတြေျပာသလိုပါပဲ ဒီပူးတဲြေကာ္မတီ ရွိေနလို႕သာ လက္မွတ္ထိုးအဖဲြ႕ေတြနဲ႕ျမန္မာ စစ္တပ္အၾကားတိုက္ပဲြေတြဟာ ဆိုးဆိုးရြားရြားျပင္းထန္မလာပဲ ျဖစ္လိုက္ ရပ္လိုက္ အေျခအေနကိုထိန္းႏိုင္တဲ့ အေနအထားေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။
စစ္အင္အားနဲတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႕ဆိုရင္ေတာ့ နဲနဲေခါင္းေထာင္တာနဲ႕ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕တဖက္သတ္လႊမ္းမိုးမႈကို ခံၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႕ေတြဟာ မိမိစစ္အင္အားကိုေတာင့္တင္းေအာင္ျပင္ဆင္ထားႏိုင္မွသာလွ်င္ တိုက္ပဲြျဖစ္ပြားမႈကို ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ယွဥ္ၿပီး ထိန္းညိႇႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
အင္အားနဲသူ၊ အမ်ဳိးသားေရးလမ္းေၾကာင္းလႊဲသူ အဖဲြ႕အစည္းမ်ဳိးကို ျမန္မာစစ္တပ္က အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပၿပီး စစ္ေရးအရေခ်မႈန္းတာ၊ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းတာနဲ႕ ေတာ္လွန္ေရးဇာတ္နိဂံုးမလွမပ ခ်ဳပ္ၾကရတာျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ NCA လက္မွတ္ထိုးၿပီးတဲ့တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႕ေတြလည္း အင္အား ခေႏွာခႏဲွ႕ ေလ်ာ့တိေလ်ာ့ရဲျဖစ္ရင္ေတာ့ ခံၾကရမွာမို႕ မိမိေဒသတိုက္ပဲြအရွိန္ေလ်ာ့ေရးထိန္းထားေရးနဲ႕ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕စစ္ေရးဖိအားကို အန္တုႏိုင္ဖို႕ မိမိရဲ႕တပ္ဖဲြ႕စစ္အင္အားကို အျဖစ္ႏိုင္ဆံုးေတာင့္တင္းေအာင္ ျပင္ဆင္တည္ေဆာက္ၾကဖို႕အားလံုးနားလည္ေနပါၿပီ။
ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရးမူဝါဒ အတိုင္းပဲဆိုရင္ေတာ့ NCA လက္မွတ္ထိုးၿပီးတဲ့တိုင္းရင္းသား အဖဲြ႕ေတြနဲ႕လည္း ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕မူကိုမလိုက္နာရင္ အခ်ိန္မေရြးတိုက္ပဲြျပန္ျဖစ္မဲ့အလားအလာရွိပါတယ္။
စတုတၳအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျဖ အလားအလာ
ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြကေန ျပည္သူလူထုေတြရည္မွန္းတဲ့ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈဆီ တကယ္ေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံ အေျပာင္းအလဲကို အဖိႏွိပ္ခံေတာ္လွန္ၾကသူအားလံုး လိုခ်င္ၾကပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ အဲဒီလိုသိသာထင္ရွားတဲ့ေျပာင္းလဲမႈအဆင့္ ေမွ်ာ္လင့္ဖို႕ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ဥပေဒကိုေလးစားၿပီး လူလိုသိတဲ့ လူျဖဴအစိုးရ မဟုတ္သလို၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကလည္း နယ္ဆင္မင္ဒဲလား လို ေခါင္းေဆာင္မ်ဳိးမဟုတ္ပါ။
လူထုအေပၚငဲ့ညႇာစာနာစိတ္ တစက္မွမရွိတဲ့ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ လူထုဖိႏွိပ္မႈအမ်ဳိးမ်ဳိးကို အရွက္တရားမရွိ အသံုးျပဳတယ္။ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရး၊ တန္ျပန္လူထုလႈပ္ရွားမႈ၊ ဘာသာေရးပဋိပကၡ စသျဖင့္လိုအပ္သလိုဖန္တီးအသံုးျပဳတယ္။ ျပည္သူလူထုေတြရဲ႕ ပညာေရးကိုအေသအခ်ာဖ်က္ဆီးၿပီး အက်င့္စာရိတၱေတြပ်က္ျပားေအာင္ စနစ္တက်ေဖာ္ေဆာင္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအလွည့္အေျပာင္းဟာ ျပည္သူလူထုအတြက္ အရင္းအႏွီးေပးဆပ္မႈ အေတာ္ႀကီးႀကီးမားမားေပးခဲ့ၾကရတယ္။ ေပးေနၾကရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပန္းတိုင္မေရာက္ႏိုင္ေသးဘူး။
ဗမာအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထုေတြ ျပည္တြင္းစစ္မွာ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ စေတးၾကရတယ္။
၈၈၈၈ အေရးအခင္းမွာ လူမ်ဳိးေပါင္းစံုျပည္သူလူထုနဲ႕ေက်ာင္းသားေတြ ဘဝေပါင္းမ်ားစြာ စေတးၾကရတယ္။
ရွစ္ေလးလံုးေတာ္လွန္ေရးႀကီးေၾကာင့္ မဆလ တပါတီအာဏာရွင္ျပဳတ္က်ၿပီး၊ ဒီမိုကေရစီအခင္းအက်င္းကို ေဖာ္ေဆာင္မဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္အပါအဝင္ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ ေပၚလာခဲ့တယ္။
စစ္တပ္အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႕ EAOs အေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲအတြက္ ၁၉၉၃ ကစလိုက္တဲ့ အမ်ဳိးသားညီလာခံ ကို ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာအၿပီးသတ္ၿပီး ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ဆိုတာျဖစ္လာတာပါ။
ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး က႑အသီးသီးကို လက္ရွိေျမျပင္အရ ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီးတဲ့အျပင္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒနဲ႕ပါ ထပ္ဆင့္ထိန္းကြပ္ၿပီးမွ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ၿပီး တပ္မေတာ္က သေဘာထားႀကီးစြာ ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္ ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္တာျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒ ကေန ျဖစ္လာတဲ့ NLD အစိုးရလက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး ျပႆနာေပါင္းစံု ကင္ဆာေရာဂါသဖြယ္တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ခ်ေပးတဲ့ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းဟာ စစ္အုပ္စုအစိုးရလက္ထက္ သစ္၊ ေရႊ၊ ေက်ာက္လုပ္ကြက္ လုပ္ခြင့္ပါမစ္ ခ်ေပးတဲ့လမ္းေၾကာင္းအတိုင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္ပါမစ္အတိုင္း သူတို႕လူနဲ႕အဆင္ေျပေအာင္ေပါင္းစပ္လုပ္စားႏိုင္ရင္ေတာ့ ပုဂၢလိကအရ တကိုယ္တည္းႀကီးပြားႏိုင္ပါတယ္။
ေဒသခံအတြက္ ျပည္သူလူထုအတြက္တကယ္အလုပ္လုပ္ရင္ အဲဒီလုပ္ခြင့္ပါမစ္က အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ပါ။
ဒါေၾကာင့္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒအရ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အစိုးရေတြဟာ NLD ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ဒီမိုကေရစီပါတီ ျဖစ္ျဖစ္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒ ကေနမေဖာက္ထြက္ႏိုင္ရင္၊ တိုင္းရင္းသား EAOs အဖဲြ႕ေတြ၊ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအပါအဝင္ ျပည္သူလူထုနဲ႕အတူ လက္ေတြ႕က်က် မေပါင္းစပ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အတုေယာင္ဒီမိုကေရစီစနစ္ေအာက္မွာ က်ရႈံးတဲ့ႏိုင္ငံေတာ္ ကိုေဖာ္ေဆာင္သူေတြပဲျဖစ္လာမွာပါ။
ဘယ္ပါတီက အစိုးရတက္တက္ ပါတီရဲ႕တိက်တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ေတြကို အေသအခ်ာခ်မွတ္ၿပီး တိုင္ရင္းသားျပည္သူေတြနဲ႕အတူလက္တဲြမလုပ္ဘူးဆိုရင္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုကို မေက်ာ္ႏိုင္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ စတုတၳအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျဖ အလားအလာ ဟာ ပထမ-ဒုတိယ-တတိယ အႀကိမ္ေတြတုန္းကထက္ ဘာမွသိပ္ေမွ်ာ္လင့္ဖြယ္ရာမရွိပါ။
တပ္ခ်ဳပ္ႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္နဲ႕ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ အေပါင္းအပါေတြက ျပည္သူလူထုအတြက္ တကယ့္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္မဲ့ မည္သည့္ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈမ်ဳိးကိုမဆို ကဖ်က္ယဖ်က္လုပ္ၿပီး တားဆီးေႏွာင့္ယွက္ မွာျဖစ္ပါတယ္။
ဘာေတြေဆြးေႏြးၿပီး ဘာရလာဒ္ထြက္မယ္မွန္းမသိႏိုင္တဲ့ စတုတၳအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံ ကို အျခား NCA မထိုးတဲ့တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႕ေတြ မတက္ႏိုင္ဖို႕အတြက္ AA ရကၡိဳင္အဖဲြ႕ကို မဖိတ္ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့အျပင္ ဖိတ္တဲ့အဖဲြ႕ေတြကလည္း ဖိတ္ၾကားခံရတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ (၂) ဦးကပဲ လူစားလဲခြင့္မရွိတက္ရမယ္ လို႕ ဦးေဇာ္ေဌး ကသတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာေျပာထားပါတယ္။
နအဖ စစ္အုပ္စုရဲ႕ ႏွစ္ရွည္ အမ်ဳိးသားညီလာခံ ကေန ဒီမိုကေရစီ သားေလွ်ာ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒ ေမြးထုတ္ ေပးလိုက္သလို၊ ဒီ ကာလရွည္အခ်ိန္ဆဲြက်င္းပမဲ့ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံ (ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ) ကလည္း သားေလွ်ာျပည္ေထာင္စု၊ လူစင္မမီျပည္ေထာင္စု ေမြးထုတ္ေပးၿပီး ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒ ထဲ တဝဲလည္လည္ေနျဖစ္ရင္း လူလြန္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝမႈ၊ က႑စံုခ်ယ္လွယ္မႈကိုသာ အသိအမွတ္ျပဳ အသက္ဆက္ေပးေနပါလိမ့္မယ္။
ဘုန္းေက်ာ္ (လက္ဖက္ေျမ)
၈/၈/၂၀၂၀
