ပေလာင္ျပည္နယ္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး – မိတ္ဆက္
၁၉၆၃ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၂ ရက္ေန႕တြင္ စတင္ဖဲြ႕စည္းခဲ့သည့္ ပေလာင္အမ်ဳိးသားတပ္ဖဲြ႕ ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းကို ပေလာင္ျပည္နယ္လြတ္ ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ PSLA အျဖစ္ ၁၉၇၆ ခုနွစ္တြင္ ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္ဖဲြ႔စည္းခဲ့သည္။ ဥကၠဌ တာခြန္ေသာင္း၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ပေလာင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေတာ္လွန္ေသာစိတ္ဓါတ္ကို ခိုင္မာစြာ စည္းရံုး လံႈ႕ေဆာ္နိုင္ခဲ့ၿပီး စစ္ေရး၊ နိုင္ငံေရး၊ စည္းရံုးေရး လမ္းစဥ္မ်ားကို မွန္ကန္စြာခ်မွတ္က်င့္ေဆာင္နိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ပေလာင္ျပည္နယ္ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္သည္ နဝတ စစ္တပ္၏ ျဖတ္ေလးျဖတ္အပါဝင္ နည္းမ်ဳိးစံုျပင္းထန္စြာ ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ၁၉၉၁ ဧၿပီလ (၂၁)ရက္ေန႕တြင္ နဝတနွင့္အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ျပဳလုပ္ခဲ့ရပါသည္။ ထို႔ေနာက္ နဝတ တျဖစ္လည္း နအဖ စစ္အုပ္စုက ေကာက္က်စ္သည့္ နည္းပရိယာယ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ အင္အားသံုး ဖိအားေပးမႈေၾကာင့္ ၂ဝဝ၅ ခုနွစ္ ဧၿပီလ (၂၉) ရက္ေန႔တြင္ လက္နက္အပ္ခဲ့ရပါသည္။
နအဖ ဖက္ဆစ္စစ္ဝါဒီတို႔သည္ နည္းလမ္းအမ်ဳိးမ်ဳိးသံုးကာ ပေလာင္အမ်ဳိးသားတို႔၏ လက္နက္ကို ရုပ္သိမ္းနိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ ပေလာင္အမ်ဳိးသားတို႔၏ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေတာ္လွန္ေသာ စိတ္ဓါတ္ကား ပေလာင္အမ်ဳိးသားတို႔၏ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ မေရာက္မခ်င္း ဆက္လက္ရွင္သန္ေနမည္ျဖစ္သည္။ PSLA အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္းစုတြင္ အဖဲြ႕ဝင္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ေစလႊတ္ထားေသာ ပေလာင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖဲြ႕သည္ ပေလာင္ေဒသရိွ မိခင္အဖဲြ႕အစည္းသို႔ မျပန္ေတာ့ဘဲ မာနယ္ပေလာတြင္ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအရံုးနွင့္ ေတာ္လွန္ေရး အင္အားစုမ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ ၁၉၉၂ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၂ ရက္ေန႕တြင္ ပေလာင္ျပည္နယ္ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး PSLF ကို ဖဲြ႕စည္းကာ ပေလာင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ဆက္လက္တိုက္ပဲြဝင္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီတပ္ေပါင္းစု(မဒတ)၏ ကူညီ ပံ့ပိုးေပးမႈေအာက္တြင္ PSLF တပ္ဖဲြ႕ျဖင့္ WNA အဖဲြ႕အစည္းနွင့္အတူ စစ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ယေန႔အထိပူးတဲြလႈပ္ရွားလာခဲ့ပါသည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ လက္နက္ကိုင္လႈပ္ရွားမႈကို ပေလာင္ေဒသ အတြင္းဝင္ေရာက္ လႈပ္ရွားနိုင္ရန္အတြက္ ပေလာင္ျပည္နယ္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦးသည္ ယခင္ PSLA စစ္ဦးတားညီလံုႏွင့္ ညိွနိႈင္းတိုင္ပင္ၿပီး ပေလာင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ PNLA ကို ၂ဝဝ၇ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ ဖဲြ႕စည္းလႈပ္ရွား ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ တားညီလံု ကြယ္လြန္သြားၿပီးေနာက္ အခက္အခဲအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ပေလာင္တပ္ဖဲြ႕လုပ္ငန္းမ်ား ေမွ်ာ္မွန္းသည့္အတိုင္း မေဆာင္ရြက္နိုင္ခဲ့ေခ်။
တအန္း(ပေလာင္)ေဒသကို လက္ေတြ႕ကာကြယ္နိုင္ရန္အတြက္ ပေလာင္တပ္ဖဲြ႕တဖဲြ႕မွာမရိွမျဖစ္ လိုအပ္သည့္ အေျခအေန ျဖစ္လာေသာေၾကာင့္ ၂ဝဝ၉ ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလ တြင္က်င္းပသည့္ တပ္ဦး၏တတိယအႀကိမ္ ညီလာခံ၌ PSLA တပ္မွဴး ႀကီးမ်ား အခ်ဳိ႕နွင့္စုစည္းကာ တအန္းအမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ Ta-ang National Liberation Army (TNLA) ကို အတည္ျပဳဖဲြ႕စည္း ခဲ့ၾကပါသည္။
၂ဝ၁၁ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ တအန္းလူငယ္မ်ားကိုစုစည္းၿပီး ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ( ၃ )ရိွ ဝါရာဘုမ္တြင္ စစ္ပညာမ်ားစတင္ေလ့လာ ရယူကာ ဒီဇင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ တအန္းဒသအတြင္းသို႔ ခရီးရွည္ခ်ီတက္ခဲ့ၿပီး တအန္းအမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ TNLA ကို လက္ေတြ႕အမွန္တကယ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္နိုင္ခဲ့ပါသည္။
ႏုိင္ငံေရးဦးတည္ခ်က္
(က) တအာင္းတမ်ဳိးသားလံုးအဖိနိွပ္ခံဘဝမွ လြတ္ေျမာက္ေရး
(ခ) ဒီမိုကေရစီနွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးကို အာမခံသည့္ တအာင္းျပည္နယ္ တည္ေဆာက္ေရး
(ဂ) အမ်ဳိးသားကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကို အာမခံသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရး
လတ္တေလာ နိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္
(က) အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးနွင့္ ျပည္နယ္ရရိွေရးလုပ္ငန္းစဥ္
၁။ တအာင္းျပည္သူလူထုကို စည္းရံုးလံႈ႕ေဆာ္ကာနည္းလမ္းသဏၭာန္ေပါင္းစံုျဖင့္ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ခ်မွတ္အေကာင္ အထည္ေဖာ္သြားမည္။
၂။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ား အစရိွသည့္ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား၊လူပုဂၢိဳလ္မ်ားနွင့္ မဟာမိတ္ျပဳကာ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးနွင့္ ဒီမိုကေရစီ ရရိွေရးအတြက္ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားမည္။
၃။ နိုင္ငံေရးအရ တန္းတူညီမွ်မႈရိွၿပီး ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရအာမခံမႈရိွသည့္ တအာင္းျပည္နယ္ရရိွေရး အတြက္ တအာင္း ျပည္သူ တရပ္လံုးကို စည္းရံုးလံႈ႕ေဆာ္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားမည္။
၄။ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားနွင့္ အတူပူးေပါင္းကာ ျမန္မာစစ္တပ္နွင့္ ျမန္မာအစိုးရအား နည္းလမ္း ေပါင္းစံုျဖင့္ဖိအားေပးၿပီး စစ္မွန္ေသာ နိုင္ငံေရး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ားရရိွေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ သြားမည္။
၅။ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးနွင့္ ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးအတြက္ နိုင္ငံတကာ အကူအညီအေထာက္ အပံ့မ်ားရရိွေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားမည္။
(ခ) အမ်ဳိးသားေသြးစည္းညီညြတ္မႈတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္
၁။ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ တရားမွ်တေသာေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပဲြကို တအာင္းျပည္သူ တရပ္လံုးက နားလည္ သေဘာေပါက္သက္ဝင္ယံုၾကည္လာၿပီး ပူးေပါင္းပါဝင္လာရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ သြားမည္။
၂။ မိမိတို႔တအာင္းျပည္သူလူထုနွင့္ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုအတြင္း မဟာလူမ်ဳိးႀကီးဝါဒနွင့္က်ဥ္းေျမာင္း ေသာ အမ်ဳိးသား ေရးဝါဒီကိုဆန္႕က်င္ တိုက္ခိုက္သြားမည္။
၃။ စစ္အုပ္စုေသြးခဲြမႈေၾကာင့္ ရပ္တည္ခ်က္အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိးကဲြျပားေနေသာ တအာင္းေဒသအတြင္းရိွ အဖဲြ႕အစည္းအသီးသီးတို႔ကို စည္းရံုးလႈပ္ရွားကာ ပေလာင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးနွင့္ ဖံြ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္သြားမည္။
၄။ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးအတြက္ ျမန္မာစစ္အုပ္စု၏ ေသြးခဲြဝါဒျဖန္႕မႈမ်ားကို ဆန္႕က်င္ တိုက္ဖ်က္သြားၿပီး၊ စစ္မွန္ေသာ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားနွင့္ အတူပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္။
၅။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္၊ဒီမိုကေရစီနွင့္လူ႕အခြင့္အေရးကို အာမခံေပးနိုင္သည့္ ဒီမိုကရက္တစ္ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံတည္ ေဆာက္ေရးကို တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားနွင့္အတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္။
(ဂ) နိုင္ငံေရးအဖဲြ႕အစည္း တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္
၁။ တအာင္းအမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ သိပ္သည္းက်စ္လစ္ၿပီး အရည္အခ်င္းရိွေသာတပ္ဦး ျဖစ္လာေစရန္ တည္ေဆာက္မည္။
၂။ စည္းရံုးေရး၊ နိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရးအရ ႀကံ့ခိုင္ေသာအဖဲြ႕အစည္းတရပ္ျဖစ္ လာေစရန္ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ စနစ္တက် တည္ေဆာက္မည္။
၃။ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္ကိုအေျခခံ၍ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားအတိုင္း လိုက္နာအေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး နိုင္ငံေရးအရ စည္းလံုး ညီညြတ္ေသာ အဖဲြ႕အစည္းတရပ္ျဖစ္လာေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားမည္။
တပ္ဦး၏ နိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္
တပ္ဦးသည္ တအာင္းလူမ်ဳိးတို႔၏ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြား ေရး၊ လူမႈေရး၊ နိုင္ငံေရးနွင့္ စာေပ ယဥ္ေက်းမႈ အစရိွသည့္ က႑အသီးသီး တိုးတက္ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းအတိုင္း အစဥ္တစိုက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားမည္။ ထိုသို႔ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ တအာင္းအမ်ဳိးသားထု တရပ္လံုးအတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တအာင္းေဒသတြင္ မီွတင္းေနထိုင္ၾကသည့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိး ေပါင္းစံုအတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း ဒီမိုကေရစီေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရားမွ်တေရးနွင့္ အမ်ဳိးသားတန္းတူ ေရးကို အေျခခံထား၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္သြားပါမည္။ ထိုကဲ့သို႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ ျပည္သူလူထုအားဖိနွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေသာအာဏာရွင္စနစ္ကို အၿပီးတိုင္ဖယ္ရွားၿပီး အမ်ဳိးသားကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းခြင့္ကို အာမခံသည့္ ဒီမိုကရက္တစ္ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံ ထူေထာင္ေရးအတြက္ တစိုက္မတ္မတ္ဦးတည္ေဆာင္ရြက္သြားမည္။
တအာင္းအမ်ဳိးသားတို႔၏ စာေပယဥ္ေက်းမႈ၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ လူမ်ဳိး၊ နယ္ေျမအစရိွသည္တို႔ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ထိန္သိမ္းျမွင့္တင္နိုင္ရန္ ထိုက္သင့္သည့္နယ္ေျမအက်ယ္အဝန္းရိွေသာ တအာင္း ျပည္နယ္ကိုဖဲြ႕စည္းထူေထာင္ၾကရမည္။ ထိုကဲ့သို႔ ေသာ တအာင္းျပည္နယ္ကို ဖဲြ႕စည္းထူေထာင္ရာတြင္ နယ္ေျမခ်င္းဆက္စပ္ေနထိုင္လွ်က္ရိွေသာ အျခားတိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား – အထူးသျဖင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားနွင့္ နားလည္မႈမ်ားမပ်က္ျပားေစဘဲအျပန္အလွန္ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳမႈရိွသည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္သည္။
တပ္ဦး၏ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပဲြသဏၭာန္
အဖိနိွပ္ခံျပည္သူဖက္မွ အစဥ္တစိုက္ရပ္တည္ေသာတပ္ဦးသည္ လူသားမဆန္ပဲအၾကမ္းဖက္ ဖိနိွပ္အုပ္ခ်ဳပ္ ေနေသာ စစ္အာ ဏာရွင္ကိုလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပဲြသဏၭာန္ျဖင့္ အဓိကထားဆန္႕က်င္ တိုက္ခိုက္သြားမည္။ တပ္ဦး၏ နိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈျဖင့္ဖဲြ႕စည္းထားေသာ တအာင္းအမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ ေရး တပ္မေတာ္၏ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး တိုက္ပဲြကို တပ္ဦး၏ နိုင္ငံေရး၊ စည္းရံုးေရး၊ သံတမန္ေရး တိုက္ပဲြသဏၭာန္မ်ားျဖင့္ ဟန္ခ်က္ညီညီ ေပါင္းစပ္ေဖာ္ေဆာင္သြားမည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ သေဘာထား စစ္အာဏာရွင္တို႔၏ မတရား ဖိနိွပ္အုပ္ခု်ပ္မႈမွ လြတ္ ေျမာက္ရန္အတြက္နွင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတို႔၏ အမ်ဳိးသားတန္းတူညီမွ်ေရးအတြက္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ေနေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးသည္ တရားေသာ ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္။ ဘံုရန္သူ စစ္အာဏာရွင္နွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ သေဘာထား ျမန္မာျပည္ရိွ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထုတရပ္လံုးကို ဆင္းရဲအတိ ဒုကၡျဖစ္ေအာင္ နည္းလမ္းေပါင္းစံုျဖင့္ ရက္စက္ ဖိနွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္သည့္ ျမန္မာစစ္အုပ္စုသည္ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုး၏ ဘံုရန္သူျဖစ္သည္။ တပ္ဦး၏ ဦးစားေပး တိုက္ဖ်က္ရမည့္ ရန္သူျဖစ္သည္။
၂ဝဝ၈ ေမလတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ စစ္အုပ္စု စိတ္ႀကိဳက္ေရးဆဲြသည့္ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ နွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္သေဘာထား
၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ေမလလူထုဆႏၵခံယူပဲြသည္ တရားမွ်တမႈလံုးဝမရိွျခင္း၊ နိုင္ငံတကာေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖဲြ႕မ်ား မပါရိွျခင္း၊ နအဖ စစ္အုပ္စုတို႔၏ လူထုဆႏၵကို မသမာသည့္နည္းလမ္းေပါင္းစံုျဖင့္ တဖက္သတ္ အနိုင္ယူခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို လူထု ၉၂ ရာခိုင္နႈန္းေက်ာ္ ေထာက္ခံ သည္ဟု ေၾကညာေသာ္လည္း ထိုရလဒ္အေျဖမွာ မည္ကဲ့သို႔ မွတရားဝင္မည္ မဟုတ္ေပ။
၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ေမလတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ စစ္အုပ္စုစိတ္ႀကိဳက္ေရးဆဲြသည့္ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အတိုင္းတာက်င့္သံုးခဲ့လွ်င္ စစ္အာဏာရွင္တို႔အား ျမန္မာျပည္ကို တရားဝင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရသည့္ အာဏာရွင္ အစိုးရအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေပးလိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုတို႔၏ လူေနမႈဘဝမွာ လက္ရိွအေျခအေနထက္မ်ားစြာ ဆိုးရြားနိမ့္က်သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္ႀကီးသည္လည္း ပ်က္ဆီးမႈ အလံုးစံုသို႔ ဆက္တိုက္က်ေရာက္သြားမည္ျဖစ္သည္။
တအန္း (ပေလာင္)ေဒသ စီးပြားေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ သေဘာထား
နိုင္ငံေရးျပႆနာအေပၚအေျခခံ၍ အာဏာရွင္မ်ား၏ဖိနိွပ္ခ်ဳပ္ကိုင္ ထားမႈေၾကာင့္ တအာင္းေဒသအတြင္း လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ ေရာင္းဝယ္ခြင့္၊ နိုင္ငံျခားရင္းနီွးျမဳပ္နံွခြင့္မ်ား မရရိွၾကပဲ အာဏာရွင္မ်ား၏ လက္ဝါးႀကီးအုပ္စီးပြားေရးေပၚလစီ ေအာက္တြင္ တအာင္းျပည္သူမ်ား၏ စီးပြားေရးအေျခအေနမွာ အနိမ့္က်ဆံုးအဆင့္သို႔ က်ေရာက္လွ်က္ရိွသည္။ တအာင္းေဒသအတြင္း စီးပြား ေရး ခိုင္မာေတာင့္တင္း လာေစရန္အတြက္ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္မႈတြင္ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ေရာင္း ဝယ္ခြင့္၊ နိုင္ငံျခားရင္းနီွးျမဳပ္နံွခြင့္နွင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးမ်ား ေကာင္းမြန္ေစရန္အတြက္ အထူး ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည္။ တအာင္းေဒသ သဘာဝအရင္းအျမစ္၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ နွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္သေဘာထား တအာင္းေဒအတြင္းရိွ သဘာဝအရင္းအျမစ္မ်ား၏ မူလပိုင္ရွင္သည္ ေဒသခံျပည္သူလူထုမ်ားသာ ျဖစ္ေသာ
ေၾကာင့္ သဘာဝအရင္းအျမစ္နွင့္ပတ္သက္၍ စီမံခန္႕ခဲြပိုင္ခြင့္သည္လည္း တအာင္းေဒသခံ မိဘျပည္သူမ်ား သာျဖစ္သည္။ တအာင္းေဒသအတြင္းရိွ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးတာဝန္သည္ ျပည္သူလူထု တရပ္လံုးက စုေပါင္း ထိန္းသိမ္းရမည့္တာဝန္ျဖစ္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားမွ ျပည္သူလူထုတို႔၏ ဆႏၵနွင့္အညီ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ား ျပဌာန္းကာကြယ္ေပးရမည္။
တအာင္းေဒသအတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ သေဘာထား
မူးယစ္ေဆးဝါးသည္ တအာင္းအမ်ဳိးသားတရပ္လံုး၏ အဓိကရန္သူ တခုျဖစ္ၿပီး တအာင္းေဒသတြင္း မူးယစ္ ေဆးဝါး အျမစ္ပ်က္ပေပ်ာက္သြားေစရန္အတြက္ ျပည္သူလူထုနွင့္အတူ ဝိုင္းဝန္းတိုက္ဖ်က္သြားၾကရမည္။ စစ္အာဏာရွင္အုပ္စု အဆက္ဆက္သည္ ၄င္းတို႔၏အက်ဳိးစီးပြါးနွင့္ အာဏာရွင္စနစ္တည္ၿမဲေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေနထိုင္ရာေဒသမ်ား၌ မူးယစ္ေဆးဝါးစိုက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္ေရာင္းဝယ္သံုးစဲြမႈမ်ားကို နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ခြင့္ျပဳထားျခင္းျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တိုက္ရိုက္ပါဝင္ပတ္သက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း ပါဝင္ပတ္သက္ေနၾကပါသည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ တအာင္းေဒသအတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္စိုက္ ပ်ဳိးထုတ္လုပ္သံုးစဲြသည့္ ျပႆနာမ်ား က်ဆင္း ေပ်ာက္ကြယ္ရန္အတြက္ ျပည္ သူလူထုတရပ္လံုးကလုပ္ေဆာင္ရမည့္ အမ်ဳိးသားေရး တာဝန္ တရပ္ျဖစ္သည္။ တအာင္းေဒအတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာ အမွန္တကယ္ပေပ်ာက္ကင္းစင္းရန္အတြက္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈျဖင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး ပေပ်ာက္ေရး စီမံကိန္းကို စနစ္တက်လုပ္ေဆာင္သြားရမည္။